Taha Yağız Salık - Eskişehir

Osmanlı Döneminde, dini bayramlarda misafirlere ikram etmek için pişirilen bir çorbadır.

Çorba, Anadolu topraklarının en önemli yemeklerinden biridir. Günümüzde bile kahvaltı niyetine çorba tüketiliyor.

Toğga aşı da 16. Yüzyıldan günümüze kadar kendini korumuş bir tarif olarak çıkıyor karşımıza. Toğga aşı, Osmaniye, Dörtyol ve Erzin yöresine ait bir çorbadır. İç Anadolu bölgesinde yapılan soğuk çorbaya benzer ancak farklılıkları vardır. Soğuk çorba ayran ile iç malzemelerinin karıştırılmasıyla elde edilir. Toğga aşı ise sürekli olarak karıştırılarak pişirilir.

Toğga Aşı Efsanesi

Toğga aşı, Kabaktepe Dağı’nda yaşayan ve Türkistan’dan gelen bir derviş hikayesi ile anılır. Hikayeye göre Türkistan’dan gelen derviş, büyük taştan bir çanaktan yemeklerini yermiş. En çok sevdiği yemek ise toğga aşıymış. Sevmesine rağmen kendisi hiç içmez, misafirler içsin içmezlerse kurtlar, kuşlar içsin dermiş. Yolcular, misafirler, komşular hemen herkes toğga içermiş. İçtikçe de bereketlenir, çanaktaki çorba eksilmezmiş. Aksakallı derviş her zaman çorba ikramında bulunurmuş ama hiç ateş yakmazmış.

Bir zaman sonra Aksakallı derviş ortalığı ıssız bırakarak ölmüş. Arkasından kurtlar, kuşlar ağlamış. Mezarını toğga çanağının hemen yanına kazmışlar. Çanak boş kalmış. Yağmursuz günlerde çocuklar toplanıp yarma dövenlerden “Toğgalı Dede’nin” hakkını istermiş. Toplanan yarmalarla toğga pişirilir, çanağa aktarılır ve kuşlarla birlikte içilirmiş. Herkes toğga içtikten sonra yağmur yağmaya başlarmış.

Osmanlı Dönemi’nde toğga aşı, özellikle dini bayramlarda misafirlere özel olarak yapılırdı. Bol miktarda büyük kazanlarda pişirilir ve misafir başta olmak üzere herkes tarafından içilirdi.

Toğga Aşı Tarifi

Malzemeler

2 su bardağı süzme yoğurt

1 adet yumurta

Yarım su bardağı haşlanmış nohut

Yarım su bardağı yarma

2 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı tereyağı

Yarım çay bardağı sıvı yağ

1 yemek kaşığı kuru nane

8 bardak su

Yapılışı

Yoğurt, yumurta, un ve 1 bardak su tencereye alınır ve çırpılır. Kalan 7 bardak su, haşlanmış nohut ve yarmalar eklenir. Kaynayana kadar durmadan karıştırılarak orta ateşte pişirilir. Kaynadıktan sonra tereyağı eklenir ve eriyene kadar karıştırılır. Sıvı yağda naneler kızdırılır. Hafif rengi koyulaşan naneler çorba ile karıştırılır. Nanesi eklenen çorba 2-3 dakika daha kaynatılır.

Sıcak ya da soğuk tüketilebilir.

Afiyet Olsun